Dlaczego niektórzy twórcy odnoszą większe sukcesy niż inni? Czy artysta znany jest bardziej utalentowany? Odpowiedzią jest dobra marka. Dla odbiorcy jesteśmy skojarzeniem, odczuciem i wartością. 

W obecnych czasach, nawet tak efemeryczna dziedzina jak sztuka, jest zależna od marketingu i promocji, a silna marka stanowi fundament sukcesu. Jest symbolem, który automatycznie wyzwala skojarzenia w konsumencie. Pozycja na rynku zależy przede wszystkim od godnej zaufania marki, która jest narzędziem komunikacyjnym. Artyści, którzy jej nie posiadają, mogą być znani tylko przez innych twórców czy specjalistów w swoim kręgu. Taki stan rzeczy utrudnia rozwój kariery. Marketing rządzi światem sztuki, jednak artysta powinien zajmować się przede wszystkim tworzeniem i powierzyć specjalistom sprawy związane z promocją. Autentyczność, oryginalność i profesjonalizm, są kluczowe, jeśli chodzi o budowanie wizerunku. 

Podobnie jak twórczość, marka wypływa z nas samych. Dlatego indywidualność jest tak ważna. Jeśli dobrze znamy siebie, każdy nasz wybór jest charakterystyczny i niepowtarzalny, bo jest odbiciem naszych przekonań. 

Jeśli pozostajemy autentyczni, możemy inspirować innych. Wtedy stajemy się kimś w rodzaju autorytetu. Czy sami często nie zastanawiamy się, co zrobiłby ukochany pisarz czy muzyk na naszym miejscu? Jakich używa produktów? Którą książkę polecał? Właśnie taką osobą chcemy się stać. Spójną, wiarygodną i wywołującą w odbiorcach pozytywne emocje. 

Nikt nie zainwestuje w artystę anonimowego. Mocna marka stabilizuje pozycję na rynku, ułatwia dokonanie wyboru krytykom, inwestorom i kolekcjonerom. Mechanizm działa tak samo jak w ekonomii. Marka ułatwia zakup, a dzieła sztuki są formą lokowania kapitału. Silna marka ma swoich odbiorców, jest rozpoznawalna oraz dochodowa. Obserwując rekordowe aukcje, widzimy jak luksusową dziedziną może być sztuka. Jednak nic nie dzieje się przypadkowo. Inwestorzy kierują się analizą danych, aby upewnić się, co do wartości przyszłego zakupu. (Polecamy obszerny wywiad na temat budowania marki)

Świat sztuki bywa hermetyczny, przez, co nie wszyscy artyści, którzy są w nim uznawani za sławy, przedostają się do mainstreamu. Barierą jest brak zrozumienia ze strony odbiorców i zbyt trudny język jakim posługują się współcześni twórcy w swoich dziełach. Mimo tego, wielu z nich zaistniało w świadomości społecznej. 

Według Modelu Bownessa, który był dyrektorem Tate Modern w Londynie, rozpoznawalność artysty zaczyna się od kręgu twórców, następnie przechodzi w świat kolekcjonerów, krytyków, a na samym końcu dociera do odbiorców.

Jeśli chodzi o Polskę, pojawia się także problem słabego dofinansowania ze strony państwa. Miasta, z których pochodzili sławni artyści, często nie doceniają wpływu sztuki na branding. Szczycą się lokalnymi twórcami, jednak bez przełożenia na większe projekty i inwestycje, przez co jednym z czynników mających wpływ na silną markę jest rozpoznawalność za granicą i dzieła na wysokim poziomie. 

Zatem jak budować markę artystyczną? 

Po pierwsze nie osiągniemy nic bez wartościowego produktu. To, co tworzymy powinno dążyć do coraz większej wirtuozerii. Im lepszy produkt, tym łatwiejsza promocja. Kolejnym kluczem jest inwestycja w swój biznes. Zarówno artyści jak i galerie, potrzebują budżetu jaki mogą poświęcić na reklamę, PR, prowadzenie social mediów i komunikację. Inwestycja w silną markę jest krokiem, bez którego zaistnienie w świecie sztuki jest mało prawdopodobne. Pieniądze powinny się zwrócić, jednak wymaga to znalezienia specjalistów, którzy wykonają odpowiednią pracę.

Analiza i miarowa praca są drogą do sukcesu, a dobra marka wymaga planowania. Jako początkujący artysta, możemy nie wiedzieć, jak zdefiniować odbiorcę i jego potrzeby. Tym samym trudno nam będzie opracować cele na przyszłość. 

Pandemia sprawia, że wszystkie działania przechodzą do wirtualnego świata. Jeśli chodzi o promocję, najlepiej działają social media, które są fundamentem dla marki. Facebook czy Instagram dają świetnie efekty zarówno dla twórców odnoszących sukcesy, jak i tych początkujących. Bardzo ważne jest pierwsze wrażenie. Szukając inspirujących artystów w Internecie, skupiamy się na ich oryginalności, profesjonalizmie i spójności przekazu. Jeśli dzielą się treściami, które poszerzają horyzonty, stają się częścią naszego życia. Codzienny wpis, który skłania do refleksji sprawia, że osoba jest nam bliska i poświęcamy jej czas.

Jak się promować? 

Po pierwsze zdefiniować to, jak chcemy być postrzegani. Następnie z pomocą agencji marketingowej ustalamy plan działania. Czasy pandemii zmuszają twórców do funkcjonowania w sieci, a social media są najbardziej skutecznym sposobem na wypromowanie sztuki w Internecie. 

Wielu artystów zaczynało od Instagrama, co pokazuje niesamowity zasięg tej platformy. Jednak nie wystarczy kilka zdjęć w miesiącu. Śledząc konta, które odniosły największy sukces, można zauważyć jak często pojawiają się na nich nowe treści. Niektórzy malarze w ten sposób rozpoczęli swoją przygodę z projektowaniem ubrań czy artykułów do wystroju wnętrz.

Social media umożliwiają także bezpośredni kontakt z artystami, z którymi chcielibyśmy współpracować. Dlatego tak ważna jest wymowa naszych postów, które powinny być ciekawe, zwięzłe i angażować odbiorcę do dialogu. 

Wspaniałym przykładem skutecznego marketingu jest Sevdaliza. Piosenkarka, producentka muzyczna właścicielka wytwórni płytowej i reżyserka. Zbudowała swoją markę od zera. Perfekcjonistka, która własną pracą zdobyła sukces. Wzbudza zaufanie bo jest szczera, mówi o słabościach, depresji, a mimo tego nie zatrzymuje się w procesie twórczym. Identyfikuje się z mniejszościami oraz artystami, którzy działają motywowani sztuką, a nie zyskiem. Jej wpisy są krótkie, ale poetyckie, często filozoficzne i nawiązujące do problemów społecznych. Działa niezależnie, a swój spójny wizerunek tłumaczy po prostu autentycznością.

Marketing doświadczeń 

Badania udowadniają, że marketing wkracza na nowy poziom. Konsumenci są wierni firmom, których doświadczają w wielostronny sposób. 

“Schmitt (1999) stwierdził, że doświadczenie marki ma charakter holistyczny i obejmuje pięć kategorii – sensu, odczuwania, myślenia, działania i odniesienia – które przedstawiają strategiczne moduły doświadczenia.”

Możemy zatem wywnioskować, że odbiorca potrzebuje odczuwać przynależność do grupy, która utożsamiaja się z takimi samymi wartościami jak on. Kiedy obcuje z naszym produktem, powinien być dumny i czuć, że się rozwija. Poza tym zaangażowanie intelektualne jest także istotne. Jeśli komunikaty skłaniają nas do myślenia czy dyskusji, jesteśmy bardziej lojalni wobec marki. Nie kupujemy, dlatego, że zobaczyliśmy reklamę. Ludzie chcą świadomie decydować o wyborach konsumenckich.

Do nowych strategii zalicza się także marketing szeptany. Chętniej kupimy produkt polecony nam przez znajomych. Dlatego tak ważne jest dbanie o poziom komunikatów. Grupa pozytywnie nastawionych odbiorców jest najlepszą reklamą. Marketing szeptany pozwala na intymniejsze relacje z konsumentem. Zjawisko jest dobrze widoczne przy sprzedaży biżuterii handmade, kosmetyków naturalnych czy printów artystycznych. Jeśli konsument został potraktowany z szacunkiem, a nasza marka nie jest jeszcze dobrze znana, to marketing szeptany może być najłatwiejszą drogą do sukcesu.