Artysta w social mediach – jak działać?

Chyba każdy z nas zdaje sobie sprawę, że portale społecznościowe, jak i szeroko pojęty social networking stały się bardzo dobrym kanałem promocji, który do granic możliwości wykorzystywany jest przez różnorodne agencje reklamowe czy marketingowe. Coraz częściej zauważa się także, że również artyści pojęli promocyjny fenomen – głównie Facebook’a – dzięki czemu w większym zakresie mogą pracować nad popularyzacją własnej sztuki.

Wielu artystów odkryło potęgę chociażby Facebook’a, który jest świetnym narzędziem do promocji własnej działalności czy twórczości. Warto jednak pamiętać, że aby uzyskać pożądane efekty, należy wiedzieć, jak narzędziem tym się posługiwać. Łatwo bowiem zrazić do siebie użytkowników, którzy szybko tracą zainteresowanie naszym fanpage’em. Na portalu artbusiness.com pojawił się genialny, mówiący o tym temacie wpis, który dla tego artykułu stanowi istotny punkt wyjścia. Co zatem robić by osiągnąć internetowy sukces promocyjny?

Na sam początek, należy zdać sobie sprawę do czego tak na dobrą sprawę fanpage ma służyć. Zdaję sobie sprawę, że jest to ogólnik i każdy odpowie coś w tym stylu „dla promocji siebie i własnej osoby” – lecz dobrze jest wcześniej chwilę pomyśleć nad założeniami i całkowitym kształtem naszej działalności facebookowej. Jasny przekaz jest tu najważniejszy, ale też postowanie informacji tylko o naszej osobie, może szybko znudzić ludzi odwiedzających nasz profil. Stąd też warto zastanowić się, czy nie lepiej byłoby wzbogacić go o istotne wydarzenia ze świata sztuki, które mogą uatrakcyjnić przekaz.

social-media

 

PRYWATNOŚĆ/OTWARTOŚĆ

Chyba każdy z nas spotkał się z sytuacją, kiedy zupełnie obca osoba zaprosiła nas do swoich znajomych. I w sumie nie ma w tym nic złego, jeśli zaproszenie takie przyjmiemy. Z tym, że należy zastanowić się nad tym, czy dobrze jest, kiedy nasz prywatny profil łączy się z publicznym? Wydaje mi się, że dość ważne jest to by na pewnym etapie podjąć decyzję na ile chcemy pozostać osobą prywatną i mieć dylematy typu – co mogę opublikować, a czego nie,  a na ile osobą publiczną i tego problemu nie posiadać   I tu jest zagwozdka. Facebookdaje nam możliwość założenia kilku form kont – w tym publiczne, jak i prywatne. Przeważnie  użytkownicy decydują się na konto prywatne, które wykorzystują także jako profil publiczny. Konto takie daje również o wiele więcej możliwości komunikowania się, wysyłania zaproszeń itp. Wydaje mi się jednak, że taki układ nie jest do końca odpowiedni, gdyż na profilu prywatnym bardzo często umieszczane są także zdjęcia z życia codziennego,  z szalonych imprez itp., co nie do końca powinno być udostępniane osobom, które po prostu lubią naszą sztukę. Zakładając stronę dla osoby publicznej czy grupę, w dużej mierze odcinamy się od tego dualizmu, dzięki czemu możemy być spokojni, że do naszych fanów dotrą tylko informacje i zdjęcia, które zechcieliśmy im przekazać. Istotnym ograniczeniem jest to, że nie możemy sami wysyłać zaproszeń, stąd też pokornie musimy czekać, aż stopniowo nasza strona będzie stawała się popularna. Ale czas jest tu bardzo ważny, umożliwia bowiem zbudowanie rozsądnej grupy odbiorców, którzy faktycznie zainteresowani są prowadzoną przez nas działalnością. Warto także pamiętać, że dobrze jest, kiedy na wszystkich portalach społecznościowych, zarejestrowani jesteśmy pod taką samą nazwą użytkownika. Czy jest to imię i nazwisko czy też wymyślona nazwa, w dużej mierze jest to łącznikiem i wzmaga zapamiętywalność, jak i też ułatwia wyszukiwanie danego twórcy.

POSTY

Wbrew pozorom charakter napisanego przez nas postu jest bardzo ważny, gdyż tak na dobrą sprawę, od  niego zależy czy uda nam się uaktywnić odbiorcę. Zaleca się, by formułowane zdania nie były oficjalne, a bardziej osobiste czy po prostu bezpośrednio skierowane do użytkowników, którzy śledzą nasz profil. Chodzi tu ozłapanie dobrego kontaktu z odbiorcami naszych wiadomości, jak i zmobilizowania ich do podjęcia rozmowy.  Aby tego dokonać, należy pamiętać o regularnej aktualizacji strony (ale też bez zbędnej przesady). Bo przecież – w domyśle – ktoś, kto polubił naszą stronę, w pewien sposób interesuje się tematem przez nas prezentowanym, jak i też pośrednio naszą sztuką. Należy więc  na tyle zainteresować użytkownika, by chciał do nas powracać. Warto pamiętać również o tym, że same profile i aktywność na portalach społecznościowych nie wystarczą. Najlepiej, jeśli posiadamy własną stronę internetową czy też bloga, na których znajdą się wszystkie, niezbędne informacje dotyczące naszej osoby – w tym portfolio, bio, jak i dane kontaktowe. Byłoby dobrze, gdyby na naszym profilu w postach pojawiały się także odnośniki do naszej strony internetowej, co wzmagałoby także na niej ruch i powodowało, że więcej osób miałoby szansę obejrzeć zawartość naszego portfolio czy też przeczytania naszego prywatnego manifestu artystycznego.

Nie bez znaczenia jest także to, aby publikowana na profilu treść była w miarę zunifikowana, co oznacza, że powinna poruszać się w obrębie zagadnień pokrewnych tematycznie. Pomoże to ludziom/użytkownikom określić profil naszego fanpage’a i zdecydować, czy chcą w nim uczestniczyć, czy też poruszana problematyka w ogóle ich nie interesuje. Bo przecież  Facebook jest trochę jak blog, z tym, że zamieszczana na profilu treść powinna być bardziej zwięzła. Sztuką jest poprowadzenie wpisów w taki sposób, by zainteresowały, a także pobudziły do dyskusji śledzących naszą aktywność użytkowników. To, co zamieszczamy powinno być interesujące, czasem odkrywcze. Powinniśmy czasem celowo prowokować rozmowy, stawiać pytania itp. Pobudzanie odbiorcy jest bardzo dobre – przecież ludzie chcą się udzielać, wyrażać swoje zdanie i opinię.

Warto w swych postach być otwartym, mówić/pokazywać swoje inspiracje, przekazywać informacje o nowych wyzwaniach czy tryumfach – nawet o rysujących się perspektywach czy procesie twórczym. Ale należy także pamiętać, że nie może być to pusta samochwałka – ważna jest różnorodność w obrębie jednego tematu, szerokiego tematu – sztuka. Ludzie lubią zgłębiać nowe informacje – dlatego też warto wspominać też o tym, co nas  interesuje, czym się właśnie zafascynowaliśmy i co ma przełożenie na naszą sztukę.  Starajmy się jednak pisać bez zbędnych epitetów, uduchowienia  i poetyzowania. Taka forma postów może irytować.

Polecam także zastanowić się nad odkrywaniem procesu twórczego. Ludzie lubią widzieć artystę przy pracy. Warto więc czasem, zamiast obrazu ukończonego, pokazać siebie przy pracy, czy chociażby odsłonić odrobinę swojej pracowni. Pasjonaci sztuki uwielbiają pracownie artystów i lubią ich podglądać. Szperać, dociekać. Dajmy im więc taką możliwość. Czasem warto pokazać zdjęcie procesu twórczego, na jakim etapie jest nowe dzieło, opisać je z dylematami czy problemami, które na tym etapie nas zajmują – czy to odnośnie przekazu obrazu czy też czysto formalnych spraw. Pokażmy siebie bliżej, dajmy poznać się jako twórca poważnie myślący o swoich dziełach, odkrywający lekko ich tajemnicę, przybliżając ją przez to odbiorcy.

AKTYWNOŚĆ

Aby wzmocnić swoją rozpoznawalność, nie ma chyba prostszej drogi jak aktywnie udzielanie się na innych profilach, szczególnie tych, na których nam zależy szczególnie. Proszę mi wierzyć, że administrator mimowolnie zapamiętuje  dane nazwisko czy nazwę profilu.  Poza tym uznaje się, że jeśli jesteśmy w stanie poświęcić chwilę naszego czasu na potrzebę sklecenia jakiegoś komentarza, a nie tylko kliknięcia „like” automatycznie postrzegani jesteśmy nieco poważniej. Właśnie dlatego, że w większy sposób zainteresowaliśmy się danym zagadnieniem i podjęliśmy dialog. Ale musimy także pamiętać, że nie powinniśmy zbyt mocno personalizować naszych przekazów. Nie nękajmy ludzi na czatach, wklejaniem postów na ich profil czy w wiadomościach prywatnych – chyba, że mamy naprawdę dobry powód – i pamiętajmy – przed rozpoczęciem jakiejkolwiek rozmowy z nieznajomą osobą, spytajmy się najpierw czy  nie jest zajęta i czy ma czas z nami porozmawiać.  Jeśli natomiast przyjdzie nam do głowy myśl, aby drogą sieci społecznościowej napisać do jakiegoś kuratora, kolekcjonera czy właściciela galerii, dla naszego dobra upewnijmy się, czy nasza twórczość w jakikolwiek sposób odpowiada ich preferencjom artystycznym. Zawsze są to delikatne sprawy i nie powinniśmy wyjść na ignorantów. Lepiej więc gruntowanie przygotować się do ewentualnej rozmowy, by dobrze się zaprezentować. Takich jak my, jest mnóstwo – zapewniam.

Czego jeszcze nie robić? Jest jasna zasada – jeśli nie czujemy się na siłach aby prowadzić zaawansowany profil na portalach społecznościowych, to tego po prostu nie róbmy. Facebook, jako narzędzie w dużej mierze jest bardzo bezosobowe w wydźwięku i to, w jaki sposób postrzegali nas będą odbiorcy zależy od nas samych,naszego zaangażowania i otwartości. Nie powinniśmy – jak wspominałam już wcześniej – pisać tylko o sobie. Jest to po prostu nudne. Oczywiście portale społecznościowe to rodzaj wielkiej samochwałki, ale także dzielenia się ciekawymi informacjami, spostrzeżeniami czy zabawnymi ilustracjami. Nie zapominajmy, że nasz profil ma służyć także do stworzenia ciekawej linii kontaktów, które w różnych sytuacjach mogą przynieść nam ciekawe kooperacje.  Specjaliści uważają także, że nie ma potrzeby by profil swój czy ogólnie nazwę konta łączyć ze słowem „art”, „sztuka”, „art by” itp. gdyż z miejsca także nie kojarzy się to dobrze. Wystarczy nazwać stronę w taki sposób, by oczywiste było, że jest to strona artysty i należy do nas – chociażby nazwiskiem czy skrótem używanym do sygnowania prac. Kolejna rzecz  – to oznaczanie. Nie ma chyba nic bardziej irytującego, jak oznaczanie na zdjęciach własnych prac osób, których osobiście nie znamy – tylko po to, aby dany użytkownik zainteresował się naszym  wpisem czy zdjęciem najnowszego, stworzonego przez nas obiektu. Problem tkwi w tym, że być może osoba taka, nie życzy sobie, aby takie działanie było przeprowadzone – przez co możemy uzyskać odwrotny do zamierzonego efekt promocyjny… Co innego, kiedy mamy zdjęcie, na którym dana osoba faktycznie się znajduje – bo np. była na wernisażu, odwiedziła pracownie itp. Ale jedynie tego typu sytuacje są wytłumaczalne i powszechnie akceptowalne.

I sztywna zasada – nie spamować, nie wysyłać wiadomości zbiorowej i nie korzystać z aplikacji spamujących. To nie działa, irytuje i powoduje, że mamy mniej cierpliwości do danego użytkownika, w konsekwencji czego blokujemy jego aktywność. Musimy zrozumieć, że każdy lubi swoją prywatność i mimo wszystko nie lubi być atakowany masowo napływającymi zaproszeniami na różne wydarzenia czy do udziału w aplikacji. I jeszcze jedno – cokolwiek będziemy robić, nigdy nie pytajmy ludzi o wsparcie finansowe.

Zapewne znajdzie się jeszcze wiele wskazówek, które przydatne są w prowadzeniu działań promocyjnych na portalach społecznościowych typu Facebook. Mam jednak nadzieje, że te powyżej zebrane, chociaż w niewielkim stopniu pomogą artystom zapanować nad administrowaniem własnych fanpage’ów.

Portfolio artysty – jak powinno wyglądać? cz.II

W poprzednim artykule opisaliśmy trzy podstawowe kategorie, które powinny znaleźć się w portfolio artysty. Dziś zajmiemy się kolejnymi – równie istotnymi – zagadnieniami. Postaramy się dostarczyć treści, które pomocne będą w konstruowaniu takich kategorii jak: Galeria/Przykłady pracAktualności/Informacje prasoweKontakt.

Po tym, jak uporamy się z sekcją teoretyczną (bio, artist statement i artist resume) należy zająć się najważniejszą częścią tworzonego portfolio – prezentacją prac, czasem nazywaną także galerią. A ta również powinna zostać przygotowana w poprawny, czytelny sposób. Oczywiście typ prezentacji zależy od wykonywanych przez nas działań – w nieco innym sposób pokazywane będą realizacje fotograficzne, malarskie i rzeźba, niż prace wideo, dokumentacja instalacji interaktywnych, site specific, działań typu performance czy materiałów stricte filmowych. Jednak zawsze należy pamiętać o kilku zasadniczych kwestiach, które pozwolą odbiorcy w dość swobodny sposób zorientować się w zaproponowanym przez nas układzie, a tym samym dorobku artystycznym. Co zatem jest ważne? Otóż powinniśmy pamiętać o:

– pogrupowaniu prac;

– dokładnym opisie;

– dobrej jakość prezentowanych zdjęć/filmów;

– przystępnym sposobie prezentacji;

– intuicyjnej nawigacji;

– krótkim czasie buforowania/wgrywania się plików.

Odnosząc się do kategorii pierwszej – pogrupowanie jest dość istotne przede wszystkim ze względu na wprowadzenie określonego porządku. Dobrze jest zatem zebrać w jednej grupie prace, które charakteryzują się wspólnym mianownikiem, poruszanym problemem lub też stosowaną techniką. Inaczej bowiem będą działały realizacje rysunkowe, malarskie, a inaczej graficzne czy wideo itp. Z zasady nie powinno się ich mieszać. Dobrze jest także łączyć obiekty w cykle, wskazując na podobny temat, kolorystykę, stylistykę czy problematykę, a także umieszczać je w określonych przedziałach czasowych (np. 2001-2003; 2012-2013). Niezależnie od tego, według której kategorii uporządkujemy prace, dajemy odbiorcy większą szansę odnalezienia się w naszych dokonaniach, przez co będzie mógł szybciej zorientować się w przebiegu twórczości, jak i też prześledzić nasz rozwój artystyczny.

czym-jest-portfolio-artysty-i-jak-powinno-wygladac-cz-ii

Duża grupa twórców zapomina o prawidłowym opisie realizacji w portfolio. A jest to dość ważna kwestia. Każdą z umieszczanych reprodukcji  należy bowiem opisać w standardowy,a więc  następujący sposób: imię i nazwisko, tytuł pracy, technika, wymiary, rok – oczywiście w przypadku strony autorskiej czy portfolio drukowanego można pominąć imię i nazwisko. Jednak dobrze jest pamiętać – szczególnie w portfolio on-line – aby wgrywany na serwer plik również był opisany w sposób: imie_nazwisko_tytul_pracy_technika_wymiary_rok. Dlaczego? Otóż po pierwsze pomaga to w utrzymaniu porządku we własnym archiwum, a po drugie ściągany przez potencjalnego odbiorcę, redaktora, galerzystę czy kolekcjonera plik jest od razu podpisany. Mamy więc gwarancję, że ten ktoś nie zapomni czyj obraz znajduje się na zdjęciu, które pobrał. Poza tym posiadanie opisanych zdjęć jest wygodne. Jak było wspomniane wcześniej – łatwiej jest utrzymać porządek w archiwum prywatnym,  jak i zapobiega się dodatkowym nakładom pracy w przypadku wysyłki  paczki plików np. dziennikarzowi (który chce zilustrować artykuł) czy kuratorowi (który potrzebuje zdjęć prac do działań promocyjnych).

Jeśli mowa o reprodukcjach to nie można zapominać o ich dobrej jakości. Nie do końca chodzi tu o wysoką rozdzielczość pliku – co w niektórych przypadkach może być kłopotliwe – a poprawnie wykonanym zdjęciu, które pokaże wszystkie atuty prezentowanej pracy.  Dobrze, kiedy uświadomimy sobie, że wizualnie przystępne zdjęcie to połowa naszego sukcesu. Oczywiście – profesjonalna dokumentacja kosztuje – jednak w Internecie można odnaleźć sporo informacji o tym, jak poradzić sobie samemu  w domowych warunkach (How to photograph your art? lub How to Photograph Art or Just about anything else ).  Odradza się wykonywania zdjęć na zewnątrz w pełnym świetle dziennym, gdyż istnieje ryzyko, że pojawi się zbyt dużo ostrych cieni – a tego trzeba unikać. Zazwyczaj zaleca się umieszczenie fotografowanego obiektu na czarnym tle – lecz nie jest to konieczne. Ważne natomiast, aby zwracać szczególną uwagę na ostrość zdjęć, ich kolorystykę, odpowiednie wykadrowanie i kontrast. W przypadku, gdy wykonana przez nas reprodukcja nie oddaje w wierny sposób realnej kolorystyki danej pracy, możemy dokonać korekty przy użyciu komputerowych programów do obróbki graficznej. Musimy jednak pamiętać aby nie przedobrzyć – dość łatwo jest bowiem „przekolorować”  zdjęcie, które ostatecznie różni się od pracy, której jest reprodukcją.

W przypadku portfolio on-line nie zaleca się umieszczania plików dużej rozdzielczości, gdyż:

– zapobiega to kradzieży zdjęć (dodatkowo dobrze oznaczać fotografie znakiem wodnym, logotypem lub innym znakiem autorskim identyfikującym zdjęcie);

– strona szybciej się wgrywa, gdy pliki są mniejszej rozdzielczości (ważne ze względu na cierpliwość odbiorcy).

Galeria prac powinna być przystępna, czysta i łatwa w nawigacji. Warto pomyśleć także nad krótkim, autorskim opisem poszczególnych serii – odbiorca ma możliwość ukierunkowania się na dany trop interpretacyjny, przez co  – poznając – czuje się bardziej związany z naszą sztuką.

Kolejnymi punktami portfolio, o których warto jest pamiętać to newsy/zapowiedzi/aktualności i informacje prasowe. Z tym, że każda z tych kategorii musi być aktualizowana, gdyż ma za zadanie świadczyć o naszej aktywności zawodowej oraz wzrastającym prestiżu. W przypadku publikowania skanów artykułów czy not prasowych warto zdjęcie takie opisać – autor, tytuł artykułu, „tytuł magazynu”, numer, rok, strony. Może wydawać się to zbędne, jednak jest to profesjonalne i cenione podejście, a nawet pomocne rozwiązanie, mogące ułatwić dziennikarzom czy badaczom dojście do archiwalnej bibliografii dotyczącej naszej twórczości.  A to na dłuższą metę jest dla nas dość ważne – podobnie jak kontakt.

Dane kontaktowe powinny zawsze być aktualne. Zazwyczaj jest to imię i nazwisko, adres e-mail  oraz numer telefonu. Nieraz dodaje się także adres pracowni i link do portfolio on-line (w przypadku portfolio drukowanego/aplikacji) czy innych autorskich profili o charakterze autopromocyjnym. Nie ma tu reguły – to, co znajdzie się w zakładce Kontakt zależy tylko od artysty. Ważne natomiast aby adres e-mail składał się z imienia i nazwiska (np. jan.kowalski@gmail.com; info@jankowalski.pl) i nie zawierał banalnych wyrazów czy domen (np. angel@buziaczek.pl, piekna@op.pl).

Pamiętajmy przy tym, że postawienie portfolio on-line nie jest wielkim problemem i nie musi oznaczać dużych kosztów. Istnieje szereg platform, które całkowicie za darmo umożliwiają stworzenie własnej strony. W dużej mierze będą to platformy blogowe, jednak i  te dość mocno się od siebie różnią. Chyba najbardziej intuicyjny jest wordpress.com, chociaż niektórzy chwalą sobie wixx.com czy i-portfolio.com. Jest to kwestia raczej indywidualnego wyczucia.

Niezależenie od tego, jak od strony wizualnej będzie wyglądało nasze portfolio, dobrze jest by zawierało opisane powyżej (oraz w części pierwszej niniejszego artykułu) punkty.

Portfolio artysty – jak powinno wyglądać? cz.I

W jaki sposób artysta powinien konstruować swoje portfolio? Czy zasadne jest posługiwanie się listem motywacyjnym i CV? Jakie informacje należy umieszczać w zgłaszanych aplikacjach? Te i jeszcze inne zagadnienia postaramy się przybliżyć w serii najbliższych artykułów.

Zacznijmy od tego, że twórca powinien posługiwać się portfolio, a nie CV i Listem Motywacyjnym. Z uwagi bowiem na to, że zawód  ten – podobnie, jak w przypadku m.in. grafików, projektantów, aranżerów czy architektów – wymaga specyficznego sposobu prezentacji posiadanego już doświadczenia. A w jaki sposób je zobrazować, jak nie w formie udokumentowanych realizacji? Dlatego też niezbędne jest portfolio  graficzne – zarówno w wersji on-line, jak i formacie tradycyjnym. Co jednak powinno się w nim znaleźć? Niezależnie od profesji, części składowe będą podobne, różniąc się jedynie detalami.

Dobrze jest pamiętać o tym, że zaleca się posługiwanie imieniem i nazwiskiem, które funkcjonując jako marka, będzie przez nas nieustannie promowane. Oczywiście nie ma także zastrzeżeń do figurowania pod pseudonimem artystycznym, który jednak powinien być stosowany konsekwentnie. Nie powinno się tworzyć profili czy nazywać stron autorskich w sposób banalny czy nawiązujący do nazewnictwa firm (np. KowalskiArt,PosterKowalskiArt itp.), gdyż to po prostu nie działa. Dlaczego? Posługując się sformułowaniami tego typu początkowo wprowadzamy potencjalnego odbiorcę w lekką konsternację – nie wie on bowiem kim jesteśmy: galerią, kolektywem artystycznym czy autonomicznym artystą? Dodatkowo – co ważniejsze – nie promujemy własnego nazwiska, które w połączeniu z imieniem powinno stawać się sukcesywnie rozpoznawalne. Stąd tez na okładce portoflio tradycyjnego, jak i też w adresie strony internetowej powinny znaleźć się nasze dane – np. Jan Kowalski Portfolio (tradycyjna forma), jankowalski.art.pl czy jan.kowalski.com (nazwa strony).

Oczywiście równie istotna jest zawartość –  co wobec tego powinno znaleźć się w portfolio artysty:

– Biografia artystyczna/BIO;

– Artist Resume;

– Artist Statement (czasem pisane jako Artist’s Statement);

– Przykłady prac;

– Aktualności/Informacje prasowe;

– Kontakt;

czym-jest-portfolio-artysty-i-jak-powinno-wygladac-cz-i

Omawianie poszczególnych kategorii zaczniemy od najważniejszych, a więc: biografii artystycznej, Artist Resume oraz Artist Statement.

  • Biografia artystyczna/BIO – jest pierwszym źródłem informacji o naszej osobie. Powinna być przygotowana rzetelnie, skrótowo, acz wyczerpująco. Jest to po prostu forma opisu własnej osoby, który czytającemu da wstępny ogląd  na: edukację i doświadczenie. W punkcie tym powinny znaleźć się informacje o naszym wieku, ukończonej uczelni (także rok obrony dyplomu) oraz kierunku. Dobrze jest napisać w czyjej pracowni odbywaliśmy edukację, parę słów o najważniejszych (2-3) osiągnięciach np. stypendia, rezydencje, nagrody oraz o typie realizowanych przez nas działań.  Nie ma znaczenia czy piszemy w 1 os. czy w 3 os. – nie jest to warunkowane i obydwie formy są dopuszczalne.  Często zadawane jest pytanie, dlaczego należy podawać rok urodzenia? Otóż jest to ważny punkt odniesienia inwestycyjnego/kolekcjonerskiego. Na podstawie wieku oraz opisanych osiągnięć potencjalny nabywca czy galerzysta może ocenić przebieg dotychczasowej kariery artystycznej. Dodatkowo może określić ile czasu dany twórca jest związany ze sztuką w sposób praktyczny. Czy rokuje i czy jego twórczość prawidłowo się rozwija? Czy może jego kariera stoi w miejscu. Stąd też – co bardzo istotne – ważna jest nieustanna aktualizacja portfolio.

Najczęściej tuż pod biografią umieszczany spis ważniejszych osiągnięć – wystaw, nagród, stypendiów, rezydencji czy innych projektów (Art Resume).

  • Art Resume – może być umieszczone tuż pod biografią artystyczną, ale też w oddzielnej zakładce. Chociaż doświadczenie podpowiada, że lepiej jest, jeśli informacje tego typu (BIO, Art Resume oraz Artist Statement) znajdują się w jednym lub zbliżonym miejscu. I przeważnie też tak się dzieje. Art Resume jest formą CV artysty, co oznacza, że jest spisem dotychczasowej jego działalności. Powinno być ułożone chronologicznie w należytym porządku. Znaczy to tyle, że powinno wyszczególnić się i uporządkować kategorie tak, aby czytelnik mógł się we wszystkim odnaleźć i sprawnie poruszać. Przy komponowaniu treści warto pamiętać o zasadzie intuicyjnej nawigacji oraz czytelności/przejrzystości. Niektóre szkoły zalecają rozpoczęcie Artist Resume od wpisania danych (imię i nazwisko,  adres, telefon) chociaż nie jest to koniecznie. Wydaje mi się, że sprawdza się to przede wszystkim w wersjach drukowanych czy dokumentach tekstowych – w przypadku portfolio on-line lepszą opcją jest umieszczenie danych w wersji .pdf, którą ze strony tej opcjonalnie można pobrać.  Wracając jednak do zawartości. Jak było pisane powyżej: należy pamiętać o chronologii, prawidłowym zapisie i kategoriach. Zazwyczaj schemat wygląda tak:
  1. Edukacja;
  2. Praktyka zawodowa;
  3. Wystawy indywidualne;
  4. Wystawy zbiorowe;
  5. Publikacje;
  6. Nagrody/Granty/Stypendia;
  7. Rezydencje;
  8. Kolekcje publiczne;

Oczywiście można też wyszczególnić inne informacje, jednak zawsze muszą być one opisane według konkretnego klucza i przynależeć do odpowiedniej kategorii. Jeśli opisujemy wystawy to należy to robić w zapisie: rok, nazwa wystawy, miasto, nazwa galerii/przestrzeni ekspozycyjnej, kraj (czasem po nazwie wystawy jest nazwa galerii i dopiero za nią miasto). Według podobnego klucza należy opisywać pozostałe kategorie, uwzględniając oczywiście ich charakterystyczne cechy, jak np. przy edukacji ( okres studiowania, nazwa kierunku, uczelnia, imię i nazwisko profesora pracowni, (rok obrony dyplomu)). Warto pamiętać także, że w przypadku wypisywania wystaw, nagród, wyróżnień, itp. zaleca się przeprowadzenie wstępnej selekcji.  Nie każdą wystawą czy nagrodą należy się chwalić – chodzi przecież o jakość, nie ilość.

  •  Artist Statement – niewiadomo czemu w Polsce bardzo rzadko stosowane, a przynajmniej nazywane. Można więc odnieść wrażenie, że duża grupa twórców po prostu nie wie czym Artist Statement właściwiejest.  W wielkim skrócie mówiąc, jest to autorski opis aktywności twórczej, który przybliża osobie czytającej specyfikę i charakter podejmowanych działań artystycznych danego artysty. Nie musi być to esej – Artist Statement może być długi na zaledwie kilka linijek (chociaż zazwyczaj jest to tekst na ok. jedną stronę A4), jednak powinien być sensowny i zawierać najważniejsze informacje o tym, co robimy – i dlaczego to robimy.  Co zatem warto zawrzeć w treści? Otóż dobrze jest opisać to, dlaczego zaczęło się tworzyć? Dlaczego akurat w tej technice? Jakie są założenia prezentowanej sztuki – idee, problemy, zagadnienia czy poruszane w twórczości tematy? Jak do założeń czy problematyki realizowanych obiektów odnosi się technika czy też jej specyfika/oryginalność? Co stanowi motywację i inspiracje do pracy twórczej? Tak na dobra sprawę w tekście tym można zawrzeć wszystko to, co uważa się za słuszne. Jest to opis mający przede wszystkim na celu zaznajomić potencjalnego odbiorcę ze sztuką określonego artysty, a także z jego indywidualnym postrzeganiem i rozumieniem. Ważne jest, aby naprowadzić czytelnika na pewien trop interpretacyjny, który pozwoli mu pełniej pojmować prezentowane realizacje.

Opisane powyżej trzy kategorią są bardzo ważną częścią portfolio. Dają one realne, nieco teoretyczne rozeznanie w tym, kim jest artysta, gdzie i pod czyim okiem się kształcił i jakie posiada już udokumentowane osiągnięcia. Jednak zasadniczą częścią jest galeria prac, która również powinna być przygotowana profesjonalnie. Ale o tym opowiemy w następnym artykule.