DZIAŁANIA PROMOCYJNE DLA ARTYSTÓW

Fotografia produktowa a prawo autorskie

Czy fotografowi przysługują prawa autorskie do packshot’ów?

Fotografia produktowa a prawo autorskie
źródło: Unsplash

Fotografia, co do zasady, podlega ochronie prawnej jako utwór. W większości przypadków można śmiało powiedzieć, że zdjęcie spełnia wymogi prawne aby stać się chronionym utworem – wyraża kreatywność i indywidualny charakter fotografa. Warto jednak pamiętać o tym, że nie każde zdjęcie będzie utworem i nie każde będzie podlegało ochronie. Pozbawione ochrony prawno-autorskiej będą tzw. packshot’y, czyli fotografie produktowe. 

Dlaczego do packshot’ów nie przysługują prawa autorskie?

Zdjęcia typu packshot najczęściej używane są w branży e-commerce i mają na celu przedstawienie rzeczywistego i obiektywnego wyglądu towaru. Im wierniej odwzorowują produkt, tym lepiej – takie ich zadanie. Tworzenie takich fotografii odbywa się zwykle w pewien standardowy sposób, co w konsekwencji, uniemożliwia przyznanie im ochrony prawno-autorskiej. 

Fotografia produktowa a prawo autorskie
źródło: Unsplash

Sądy wskazały na kilka cech fotografii produktowych, które są przeszkodą udzielenia im ochrony wynikającej z prawa autorskiego:

  • wykorzystanie stałych warunków oświetleniowych, najczęściej białego tła;
  • efekt pracy fotografa sprowadza się do profesjonalnego, ale jednak jedynie odtworzenia fotografowanego towaru;
  • fotograf nie zmienia położenia aparatu, ale ustawia go w jednym miejscu, np. na statywie;
  • przy serii zdjęć produktowych, przygotowywane są kolejne towary, a sam proces fotografowania pozostaje bez zmian i sprowadza się do wciśnięcia spustu migawki;
  • zdjęcie służy jedynie wiernemu odzwierciedleniu produktu;
Fotografia produktowa a prawo autorskie
źródło: Unsplash

O jakie elementy fotografii powinieneś zadbać, aby nadać jej indywidualny charakter i skorzystać z ochrony?

Fotografie, tak jak każde inne utwory, aby podlegać prawnej ochronie, powinny spełniać kilka warunków. Przede wszystkim muszą stanowić wyraz działalności twórczej ich autora. Powinny wyrażać Twoją niepowtarzalną osobowość jako fotografa, tzn. czy, gdyby dane zdjęcie (np. zachód słońca) zostało wykonane przez innego artystę, wyglądałoby inaczej? 

Przy projektowaniu zdjęcia warto zadbać o elementy, które mogą pomóc w wydobyciu niepowtarzalnego i twórczego charakteru fotografii, jak i zaprezentowaniu inwencji i samodzielności artystycznej jej autora, np.: 

  • nietypowe uporządkowanie lub celowa aranżacja fotografowanego przedmiotu, 
  • wybór szczególnej kompozycji kadru, odpowiedniego ujęcia,
  • świadomy (nieprzypadkowy) wybór momentu fotografowania,
  • uchwycenie perspektywy obrazu, 
  • ustawienie ostrości lub natężenia światła,
  • zastosowanie filtrów (np. tych dostępnych w telefonie) lub efektów specjalnych;
Fotografia produktowa a prawo autorskie
źródło: Unsplash

Świadomie uwzględniając wyżej wymienione elementy i nadając fotografii odpowiednie cechy twórcze, możesz zadbać o to, aby zdjęcie było chronione przez prawo autorskie. Podjęcie czynności twórczych w procesie tworzenia fotografii może zagwarantować Ci prawno-autorską ochronę tej fotografii, także w sieci. 

Zdjęcia produktowe, katalogowe, które mają na celu wyłącznie wierne odtworzenie produktu nie będą chronione prawem autorskim, co nie oznacza, że właściciel takich zdjęć pozostaje bez ochrony prawno-autorskiej. Zdjęcia packshot’owe mogą być chronione na podstawie innych przepisów prawnych, np. w oparciu o przeciwdziałanie czynom nieuczciwej konkurencji. 

***

Powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej, ma charakter wyłącznie informacyjny.

Justyna Alchimionekwww.skplus.eu

Adwokat z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Partner w kancelarii Siekierzyński Kochlewski sp. j. Specjalizuje się w zakresie praw własności intelektualnej i nowych technologii, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony praw autorskich, design’u oraz praw do znaków towarowych. Prowadzi postępowania sądowe w zakresie ochrony praw własności intelektualnej. Doradza przedsiębiorcom w efektywnym zarządzaniu własnością intelektualną i wyborze odpowiednich rozwiązań biznesowych w celu optymalizacji ryzyk prawnych. Specjalizuje się w doradztwie dla klientów z sektorów innowacyjnych, dóbr luksusowych, branży IT. Wspiera artystów i branżę kreatywną.

il. góra: źródło: Unsplash

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.